Sentetik elmas, elmasın doğada oluştuğu şart ve koşulları
sağlayarak laboratuvarda üretilmesidir. Elmasın saf karbon oluştuğu
ispatlandıktan sonra bu alanda çalışmalar sıklaştı. Elmasın oluşumu için
gereken şartları teknolojiyle sağlayana kadar farklı tekniklerle karbon içeren
maddeler elmasa çevrilmeye çalışılmıştır.
İskoçyalı kimyager James Ballantyne Hannay 1880 yılında
hidrojen ve karbondan oluşan parafini kemik yağı ve lityum ile bir kapta
ısıtarak küçük elmaslar elde ettiğini iddia etmiştir. Bunun gibi pek çok bilim
insanı farklı yöntemlerle elmas üretebildiklerini iddia etmiştir ancak hiçbiri
doğrulanmamıştır.
Pek çok ülkenin önde gelen bilim insanları sentetik elmas
üretebilmek için büyük servetler harcayıp zamanla başarıyı elde etmiştir.
Kayıtlara geçen ilk sentetik elmas ise 16 Şubat 1953 yılında İsveç’in önemli
enerji şirketlerinden biri olan ASEA (Allmänna
Svenska Elektriska Aktiebolaget) tarafından elde edilmiştir. Başta
üretilen elmaslar doğalından daha pahalıya mal oluyordu. Görünüm itibariyle de
hoş olmadıkları için endüstriyel alanda kullanıldı ilk sentetik elmaslar. 1970
yılında ise General Electric mücevher kalitesinde elmas üretmeyi başardı.
Doğal ve sentetik elmasın oluşum şekilleri
Mücevher kalitesinde elmaslar üretilirken ortamda azot
kullanıldığı için elmaslarda hem renk sınıfında hem de berraklık sınıfında
kalite düşmesi gözlemlendi. Azotu saf dışı bırakarak üretimler yapıldı ancak bu
sefer de oluşum süreci uzadı. Azotlu üretimlere geri dönmeyi tercih ettiler
sonra.
Sentetik elmas üretimi bazı yerlerde elmas büyütme diye de
geçer. Bunun nedeni, sentetik elmas üretmek için tohum denilen elmaslara gerek
duyulmasıdır. İlk başta bir grafiti uygun koşullarda karbonlarla etkileşime
sokarak hem grafitin elmasa dönüşmesi hem de fiziki olarak büyümesi sağlandı.
Daha sonra grafit yerine tohum olarak elmas kullanıldığında kristal yapısının
daha iyi olduğu fark edilince elmas tohumlar kullanılmıştır. Yani aslında elmas
büyütme adı gayet yerindedir.
Ekonomik sebeplerden dolayı bir elmasın büyümesi, kırat
üstüne çıkınca sonlandırılmaktadır. Araştırma amacıyla De Beers’in Elmas
Araştırma Laboratuvarı’nın bu süreci uzatarak 25 kıratlık bir elmas elde
etmiştir.
Dünyada çıkarılan elmasların pek çoğu nasıl ki endüstriyel
amaçla kullanılmaktadır, sentetik elmaslar için de aynısını diyebiliriz.
Başlarda doğalından daha pahalıya mal olan sentetik elmaslar yalnız bilimsel
araştırma olarak çalışmalarda kalıyordu, teknolojinin ilerlemesi ve keşfedilen
yeni yöntemlerle artık doğalından daha uyguna elde edilebilmektedir.
Pırlanta eğitimlerimize katılmak için başvuru formundan veya egitim@sinapirlanta.com mail adresinden bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder