Elmas karbonların dizilimi ve içinde barındırdığı diğer
elementlere göre gruplara ayrılmıştır. Bildiğimiz gibi elmas saf karbondan
oluşur ancak cüzi miktarda başka elementler de barındırabilir. Daha ziyade de
nitrojen (azot) barındırdığı için öncelikle nitrojen bulundurma durumuna göre
sınıflandırılmıştır.
Kızılötesi spektroskopisi ile incelendiğinde içeriğinde azot
bulunduranlara tip (type) 1, azot rastlanmayanlara ise tip 2 denilmiştir. Bunları kısaca inceleyelim;
Tip 1: Yapılan araştırmalar, bugüne kadar incelenen
elmasların %97’sinden fazlasının bu grupta olduğunu göstermektedir. Karbonların
arasındaki azotların miktarı ve kristal kafesteki dizilimine göre de bu grup
ikiye ayrılır.
Tip 1a: bu sınıftaki azotlar gruplar halinde kristal
kafesteki yerini alır. Bu sınıf da kendi içinde ikiye ayrılır.
Tip 1aA: ikişer azotlar halinde bulunan dizilimde yer
alanlar.
Tip 1aB: bir boşluğun (vacancy) etrafını saran dört azotun
gruplaşması. Bu gruptaki kahverengi taşlar HPHT ile renksize
çevrilebilmektedir.
Detaya girildiğinde bir taşta iki diziliminde olduğu nadiren
görülmektedir.
Tip 1b: bu gruptaki azotlar birbirinden ayrık olarak
karbonların arasındaki yerini alır. Endüstride kullanılan elmaslar ve renkli
sentetik elmaslar genelde bu gruptandır.
Tip 2: kızılötesi spektroskopisinde azota rastlanmayan bu
grup çok daha az miktarda karşımıza çıkmaktadır. Bu gurupta kendi içinde ikiye
ayrılır.
Tip 2a: çok çok ender olarak karşımıza çıkan bu gruptaki
elmaslar en saf haldedir. Kızılötesi spektroskopiyle incelendiğinde başka bir
elementle karşılaşılmadığı için genelde elmasın en beyaz halindelerdir. Nadiren
de olsa elmasın doğada deforme olup farklı renklere çaldığı da görülmektedir.
CVD yöntemiyle üretilen sentetik elmaslar bu gruba dahildir, o yüzden piyasada type2a(Tip2a)
denildiği vakit o pırlantanın sentetik pırlanta olduğu düşünülüp büyük bir hata
yapılmaktadır. Ancak bunun gelişmiş bir laboratuvarda incelenip net olarak
doğal mı sentetik mi olduğu açığa çıkarılmalıdır. GIA bu gruptaki taşlara daha
detaylı bir sertifika vermektedir. İngiltere Kraliyetinde bulunan Cullinan
elması da bu gruptandır.
Tip 2b: karbonların arasında dağınık halde bor elementi
bulunur bu gruptaki taşlarda. En nadir bulunan taşlardır. Mavi ve gri
tonlarında olurlar. Diğer gruplardan farklı olarak bu gruptaki elmaslar
elektriği iletir.
Pırlanta eğitimlerimize katılmak için başvuru formundan veya egitim@sinapirlanta.com mail adresinden bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder